Kenyataan YB Haji Bakri Jamaluddin menggambarkan kritikan retorik terhadap Belanjawan 2026, namun banyak dakwaan yang beliau lontarkan boleh disangsikan berdasarkan fakta, dokumen rasmi belanjawan dan penjelasan yang telah disampaikan kerajaan. Di bawah, dibentangkan sanggahan bagi beberapa titik utama serta memperjelas konteks sebenar Belanjawan 2026.
1. Dakwaan “Belanjawan 2026 tiada ‘wow factor’” adalah retorik yang dangkal
Bahawa sesuatu belanjawan itu mesti mempunyai “wow factor” bukanlah ukuran mutlak, fokus belanjawan (terutamanya di era pemulihan selepas pandemik dan tekanan luaran) lebih kepada mengekalkan kestabilan fiskal, membina daya tahan ekonomi, dan menyasarkan keseimbangan antara keutamaan rakyat dengan kemampuan kewangan negara.
Dalam dokumen Ucapan Belanjawan 2026, kerajaan memperincikan pelbagai inisiatif serta dasar transformasi, misalnya pengukuhan tatakelola kerajaan, langkah ke arah pendigitalan, reformasi cukai (seperti sistem taksir sendiri duti setem), pengecualian cukai untuk projek kesenian, kebudayaan, dan inisiatif pengukuhan sektor pertanian/komoditi.
Selain itu, Belanjawan 2026 juga dibentangkan dalam konteks Rancangan Malaysia Ke-13 (RMK-13) dan pelan jangka panjang negara sehingga ia bukan sekadar janji populis jangka pendek, tetapi juga lanjutan strategi pembangunan nasional.
Justeru, mendakwa tiada apa-apa aspek “menarik” menunjukkan pemahaman yang sempit terhadap falsafah perundangan bajet ia bukan sekadar sorotan hadiah besar, tetapi juga rangka sistematik bagi keupayaan negara menangani cabaran masa depan.
2. Perbandingan perbelanjaan dan penyusutan peruntukan pembangunan / sektor ekonomi
YB menyebut bahawa: “Perbelanjaan Pembangunan menyusut … Sektor Ekonomi juga berkurang … Peruntukan Sub-Sektor Pengangkutan…”
Sanggahan dan penjelasan:
Memang benar secara nominal beberapa peruntukan pembangunan dikurangkan berbanding sasaran awal tahun 2025, tetapi perlu dilihat dalam konteks kemampuan fiskal semasa, kadar pertumbuhan semasa, serta keutamaan semasa kerajaan yang mungkin memfokuskan kepada aspek operasional, penyelenggaraan, atau subsidi berbanding projek mega baharu.
Sektor ekonomi tetap diberikan perhatian di mana dokumen belanjawan menyebut inisiatif terhadap agrikomoditi, insentif automasi dalam pertanian, dan galakan pelaburan dalam sektor inovasi.
Dalam pengurusan kewangan sesebuah negara, menyusun semula fokus ke arah projek berkeutamaan dan projek bernilai tambah (dan bukannya projek besar tanpa kesan segera) adalah strategi biasa dalam tempoh ketidakpastian ekonomi.
Jadi, dakwaan bahawa kerajaan “membelakangkan sektor ekonomi” tidak tepat jika tidak melihat keseluruhan strategi dan justifikasi bajet.
3. Hutang negara dan bayaran faedah, tuduhan “kerajaan gagal mengurangkan hutang”
YB menyatakan: “Jumlah hutang kerajaan keseluruhan … meningkat … bayaran faedah turut membengkak … walaupun kerajaan kata berjaya mengurangkan hutang …”
Sanggahan dan penjelasan:
Fakta bahawa jumlah hutang nominal meningkat (daripada RM1.08 trilion ke RM1.3 trilion) tidak secara automatik menandakan kegagalan, jumlah hutang negara sering meningkat sekali dengan pertumbuhan ekonomi, inflasi, dan keperluan perbelanjaan. Yang penting ialah nisbah hutang terhadap KDNK (debt-to-GDP ratio) dan keupayaan servis hutang.
Jika negara mampu mengekalkan nisbah hutang / beban servis hutang yang terkawal dalam had yang mampan tanpa membebankan rakyat, maka pengurusan kewangan boleh dianggap Berjaya, walaupun beban faedah meningkat, itu boleh menjadi harga semula jadi terhadap ekonomi yang membesar.
Kerajaan dalam dokumen belanjawan menyebut strategi usaha menangani ketirisan, meningkatkan hasil kerajaan melalui inisiatif digital dan reformasi cukai, serta mempercepat pemulihan ekonomi. Ini adalah langkah proaktif untuk memperkukuh kedudukan fiskal di masa depan.
Dakwaan bahawa kerajaan tidak meletakkan sasaran hutang baharu adalah kurang tepat, kerajaan menyebut penggunaan aset kerajaan sebagai salah satu sumber pembiayaan (iaitu bukan kewajipan pinjaman semata-mata).
Oleh itu, dakwaan bahawa kerajaan “memberi beban faedah yang semakin membengkak tanpa pengurusan” adalah berlebihan tanpa melihat keseluruhan strategi pengurusan fiskal.
4. Subsidi, bantuan sosial, dan peruntukan “projek luar biasa Carcosa RM600 juta”
YB menyebut: “Subsidi dan bantuan sosial berkurang … pengubahsuaian Carcosa Seri Negara menelan belanja tidak masuk akal …”
Sanggahan dan penjelasan:
Bahawa subsidi ditambahbaik kepada lebih sasarannya (seperti subsidi bersasar diesel/petrol) ialah langkah yang lazim dalam usaha memastikan keberkesanan dan mengurangkan beban kewangan kerajaan. Penurunan peratus subsidi tidak semestinya bermaksud pengabaian kepada golongan memerlukan.
Mengenai Carcosa Seri Negara, ini memang antara projek yang kerap disebut sebagai kontroversi dan kerajaan membela pembiayaan ini sebagai sebahagian pemuliharaan warisan negara.
Namun, seseorang harus menuntut justifikasi kos terperinci, adakah tender terbuka, adakah bacaan kos manfaat (cost-benefit) dibuat, dan apakah impak warisan budaya bagi nilai negara. Jika tidak, yang wajar adalah pertanyaan kritis dan bukan semata-mata kritik berdasarkan angka kasar.
Justeru, dakwaan bahawa kerajaan “melakukan pembaziran wang rakyat melalui projek luar biasa tanpa utuh justifikasi” boleh diperbolehkan sebagai soal wajar dibangkitkan, tetapi tidak harus disajikan sebagai bukti kegagalan keseluruhan belanjawan tanpa membuktikan dasar tender, audit, dan hasil manfaat yang dirancang.
5. “Kerajaan belum kemukakan langkah membesarkan ‘kek ekonomi’”, ini adalah tuduhan kosong
YB menyatakan bahawa kerajaan gagal mempersembahkan bagaimana meningkatkan hasil negara secara Lestari dan menambah cukai atau menyekat subsidi.
Sanggahan dan penjelasan:
Justeru itu, dalam ucapan Belanjawan 2026, kerajaan telah membentangkan beberapa langkah transformasi ekonomi yang boleh dianggap usaha membesarkan ‘kek ekonomi’ negara: Reformasi cukai dan tatakelola: sistem taksir sendiri duti setem, pelaksanaan e-Invois sepenuhnya, pencegahan ketirisan di pintu masuk negara melalui sistem CCTV.
Inovasi dan digitalisasi: peruntukan khusus kepada projek RDCI (penyelidikan, pembangunan, komersialisasi inovasi) sebanyak hampir RM5.9 bilion.
Agrikomoditi dan pertanian: insentif cukai automasi, geran/pembiayaan untuk petani dan usahawan tani, fokus kepada pemulihan tanah sawah dan projek pemindahan air.
Sektor pelancongan dan budaya: insentif cukai, geran padanan, promosi “Tahun Melawat Malaysia 2026” serta usaha menjaga aset warisan.
Kebajikan dan sosial: bantuan tunai (STR, SARA), pelepasan cukai individu terhadap yuran taman asuhan, subsidi kesihatan dan insurans asas.
Memang, tidak semua langkah ini muncul sebagai tajuk sensasi besar, tetapi ia adalah langkah pembinaan sistem yang kukuh dan berperingkat serta pendekatan realistis dalam konteks dunia yang sangat mencabar kewangan awam.
Jadi dakwaan bahawa kerajaan “hanya mengembirakan rakyat melalui cukai dan subsidi” tanpa strategi pertumbuhan jauh lebih tepat dijawab dengan menyenaraikan langkah-langkah transformasi di atas.
Apakah retorik politik dalam kenyataan YB ini?
Beliau sering memadankan angka nominal tanpa nisbah (contohnya menyebut hutang naik dari RM1.08 trilion ke RM1.3 trilion tanpa menyebut nisbah kepada KDNK atau beban servis sebagai perbandingan).
Menggunakan sentimen “tiada wow factor”, “projek luar biasa” sebagai argumen Tunggal, retorik ini lebih bersifat menyerang imej daripada memeriksa dasar secara mendalam.
Mengabaikan konteks dokumentasi rasmi dan langkah-langkah transformasi yang ada dalam belanjawan, seolah-olah kerajaan tidak pun memiliki dokumen sokongan.
Kenyataan seperti itu menunjukkan bahawa beliau mungkin lebih fokus kepada hujah populis dan serangan politik (mencipta persepsi kritikal) daripada analisis menyeluruh berdasarkan data dokumen rasmi belanjawan.
Sebagai pembahas (dan wakil rakyat), lebih wajar YB memperincikan titik kelemahan bajet berdasarkan angka rasmi serta mencadangkan solusi alternatif, bukan sekadar menyelar dengan retorik umum.
Jika benar beliau prihatin soal pertanian atau komoditi (seperti yang dinyatakan), beliau wajar menyebut dengan jelas apakah “rezab idea” yang akan beliau bawakan ke dalam perbahasan, menunjukkan perbandingan kewangan, sumber pendapatan alternatif, atau model keberlanjutan yang beliau sokong.
Kritikan membina kepada kerajaan haruslah berdiri atas dokumentasi, data nisbah ekonomi, penilaian impak, bukan sekadar tuduhan “kurang berani” atau “tiada wow factor”.
Rakyat Melaka tidak boleh ditipu oleh PAS.
Beliau sering memadankan angka nominal tanpa nisbah (contohnya menyebut hutang naik dari RM1.08 trilion ke RM1.3 trilion tanpa menyebut nisbah kepada KDNK atau beban servis sebagai perbandingan).
Menggunakan sentimen “tiada wow factor”, “projek luar biasa” sebagai argumen Tunggal, retorik ini lebih bersifat menyerang imej daripada memeriksa dasar secara mendalam.
Mengabaikan konteks dokumentasi rasmi dan langkah-langkah transformasi yang ada dalam belanjawan, seolah-olah kerajaan tidak pun memiliki dokumen sokongan.
Kenyataan seperti itu menunjukkan bahawa beliau mungkin lebih fokus kepada hujah populis dan serangan politik (mencipta persepsi kritikal) daripada analisis menyeluruh berdasarkan data dokumen rasmi belanjawan.
Sebagai pembahas (dan wakil rakyat), lebih wajar YB memperincikan titik kelemahan bajet berdasarkan angka rasmi serta mencadangkan solusi alternatif, bukan sekadar menyelar dengan retorik umum.
Jika benar beliau prihatin soal pertanian atau komoditi (seperti yang dinyatakan), beliau wajar menyebut dengan jelas apakah “rezab idea” yang akan beliau bawakan ke dalam perbahasan, menunjukkan perbandingan kewangan, sumber pendapatan alternatif, atau model keberlanjutan yang beliau sokong.
Kritikan membina kepada kerajaan haruslah berdiri atas dokumentasi, data nisbah ekonomi, penilaian impak, bukan sekadar tuduhan “kurang berani” atau “tiada wow factor”.
Rakyat Melaka tidak boleh ditipu oleh PAS.
